همانطور که در بالا اشاره شد حکما بر این عقیده ا ند که ماده ای که سنگ را می سازد خلط غلیظ است که  بر اثر حرارت شدیدی که در محل کلیه[ناشی از سوخت و ساز] وجود دارد خشک و متحجر می شود. این حالت وقتی بدتر می شود که مجاری ادراری تنگ باشند و شانس باقی ماندن بخش غلیظ ادرار بیشتر باشد(1).  بنابراین پرهیز از غذاهایی که به سختی هضم می شوند ومسبب ایجاد سنگ کلیه هستند مانند  گوشت گوسفند (گوشت قرمز) و نان سبوس گرفته و نان فطیر (نان کم پخته خمیری) و هرچه با آرد یا نشاسته یا رشته تهیه می شود ونان حواری [3]که سرعت هضم آن کم ونزديك به نان سفيد است (9) و نیز حلیم و تخم مرغ کامل پخته و سفت شده و پنیر تازه یا کهنه (پنير مولد خلط مرارى بود و بدن را لاغر كند و برای معده بد است  و تشنگى می  آورد و سنگ‏ كليه‏ ایجاد می كند)(9) و شیر برنج توصیه می شود(1). امروزه ثابت شده است مواد نشاسته‏اى از قبيل برنج، سيب‏زمينى و غيره را بيش از ساير غذاها در رديف مواد اسيد اگزاليك (مسبب ایجاد سنگ های اگزالیک) مى‏باشند و به‏اندازه‏اى به اين غذاها اهميت مى‏دهد كه مى‏نويسد قدرت اگزاليژن مواد نشاسته‏اى مانند قدرت اوريكوژن نوكلئوپروتئيدها است و در مورد سنگ‏هاى اوراتيك، گوشت و مخصوصا گوشت شكار را مضر مى‏داند(2).

بوعلی  نيز تمام اين مواد غذايى را كه سنگ‏هاى اگزاليك و اوراتيك در ادرار رسوب مى‏دهند، در كتاب قانون ذكر كرده است، مخصوصا به مواد نشاسته‏اى كه در بدن اسيد اگزاليك ايجاد مى‏كند، مانند نان لزج، خام و فطير، رشته، شير، برنج، هريسه (حليم) و آرد سفيد لزج، همچنين ایشان به گوشت ها مخصوصا، گوشت شكار را كه مولد اسيد اوريك است، اهميت داده است(2).

همچنین طبق یافته های جدید در سنگهاى اورات بايد از خوردن كاكائو، شكلات و جگر خوددارى كرد. در سنگهاى گزالالات اسفناج، چغندر، گوجه فرنگى و كاكائو نبايد مصرف نمود و در سنگهاى فسفات، گوشت و سبزيجات رانیز بايد محدود كرد(8).

دکتر احمدیه درمورد تدابیر برای جلوگیری از این بیماری می گوید : در پيشگيرى و درمان بايد توجه زياد به دستگاه گوارش نموده غذا را زياد جويد تا كاملا با آب دهان آغشته شود. بيمار خوراكهائى را كه مخالف طبيعت او باشد نبايد بخورد. از پرخورى بايد پرهيز كرد و در تقويت معده كوشيد تا خوراك را به خوبى گوارش دهد. طبع را بايد نرم نگهداشت، بدين‏طريق كه روزى دوبار صبح و عصر در ساعتى معين نسبت به تخليه اقدام نمود.

مالش بدن و نيز استفاده از حمام به حد اعتدال سودمند است. لازمست شالى به كمر و شكم بسته شود تا آن ناحيه از سرما محفوظ بماند. ضمنا مثانه بايد گرم‏تر از كليه‏ها نگهداشته شود. بايد از غذاهائى كه زمينه‏ساز توليد سنگ مى‏گردند مانند گوشت مانده، ماهى شور، پاچه، شيرينى زياد، قهوه و شكلات و امثال آن خوددارى ورزيد(1.5).

 واین افراد  غذاهایی با هضم راحت  را مانند گوشت پرندگان کوچک مثل مرغ و کبک و  گوشت خوب پخته بزغاله مصرف کنند  مثلا با آن سوپ درست کنند یا ریشه ریشه نموده و سرخ کنند و نیز خیار و خیار چنبر و هندوانه و انگور سفید و کاسنی و کرفس و رازیانه و پونه و زیره برایشان مفید است و مغز بادام تلخ و مغز هندوانه  و  تخم کتان و بذر مارچوبه و تخم خیار و ترشی کبر و ترشی مارچوبه و هرچیز ادرار آوری را بسیار مصرف کنند. کم کردن غذا و ورزش اندک پیش از غذا برایشان مفید است و باید پس از ورزش به حمام روند و بر محل بیماری آب گوارا و ولرم بریزند. یک روز درمیان نشستن در وانی که در آن جوشانده گیاهانی چون خارخسک و بابونه و ناخنک و مرزنجوش وکرفس و کلم و برگ خطمی و پرسیاوشان جوشانده باشند، مفید است و روغن مالی محل کلیه با روغن خارخسک و روغن شوید و روغن گل شب بو توصیه شده است(1.5).

در برخی نسخ قدیمی امده که كاكوتى روى كليه اثر كرده و سنگ آن را مى‏ريزانند و نيز آمده است كه گوشت پرنده كوچك مشهور به دم‏جنبانك (خام يا بريان) چنانچه با ترب سياه و نخود سياه طبخ داده و خورده شود دفع سنگ می كندو از داروهای موثر دیگر پوسته درونى سنگدان مرغ و مرغابى است که داراى ماده حلّالى است و در سنگ اثر كرده‏ آن را حل و دفع مى‏نمايد.از توصیه های موثر دکتر احمدیه در درمان سنگ کلیه نوشيدن آب ترب به ميزان يك تا دو استكان در هر بامداد است كه دفع سنگ اورات را از بدن خواهد نمود(5).

بوعلی سینا همه تدابیر بالا را در جلوگیری از سنگ بیان میدارد وعلاوه بر ان به پرهیز از استفاده از اب های الوده نیز هشدار می دهد .همچنین استفاده وعادت به قی را یکی از تدابیر منع ایجاد سنگ در کلیه می داند و می گوید : اگر كسى خود را به قى كردن بعد از غذا خوردن وادارد و اين كار را زياد تكرار كند، از توليد و به وجود آمدن سنگ جلوگيرى مى‏شود، زيرا به وسيله قى كردن ماده غليظ، كه قابليت سنگ شدن دارد ، از راه طبيعى كه راه روده‏ها است و به كليه سر مى‏زند، برگردانده مى‏شود و از راه مقابل و خلاف راه طبيعى بيرون داده مى‏شود و به كليه نمى‏رسد و كليه از ماده بدجنس سزاوار سنگ شدن سالم و پاكيزه مى‏ماندوهمچنین حمام واستفاده از ابزن به اعتدال را یک روش در درمان وجلوگیری از ایجاد سنگ می داند وایشان در این باره می گوید : حمام و آبزن‏  نافع بوده گاه به لغزاندن سنگ كمك كند، و گاهى مواد را به سوى ظاهر بدن جذب نمايد و از كليه برگرداند، ليكن چون در آن افراط كنند بدن و مخصوصا كليه را ضعف عارض شود و چون كليه ضعيف گردد، مواد مولد سنگ به سوى آن توجه نمايد(3.2).

یکی از توصیه های دیگر بوعلی  سینا استحمام در آبهاى گوگردى  است که البته ممكن است توليد جوشهائى در بدن نمايد. در چنين حالتى چنانچه پارچه‏اى را در آب جوشانده محتوى داروهاى دافع سنگ (پرسياوشان، پونه، كرفس و …) فروبرده و بر بدن بمالند مانع ايجاد جوش شده و جوش‏هاى موجود را نيز بهبود مى‏بخشد.واگر اين پارچه را در موضع سنگ قرار دهند سنگ را تحليل مى‏برد(5).

 بوعلی سینا مبتلايان به سنگ كليه را به نوشیدن  آشاميدنى‏هاى آبدار توصیه می کند زيرا زياد شدن بول بهترين وسيله براى جلوگيرى از تشكيل و توقف دانه‏هاى بلورى اگزالات و اورات است و از بذور مدره موثر در سنگ کلیه  آب نخود و آب کنگرو آب برگ ترب و خود ترب خصوصا كوچك و آبدار ان می باشد (3).

این تدابیر اطبای قدیم هرچند خیلی ساده است اما بسیارحکیمانه می باشد وانسانها رادر جلوگیری ودرمان سنگ کلیه که بیماری رایج این روزها ست ، کمک می کند. جلوگیری از مصرف غذاهای مولد سنگ واستفاده از داروها وغذاهای مفید در این زمینه گامی در جهت درمان این بیماری است چه بسا این روشها قبل از شروع درمان وجراحیها بسیار کارگشا  می باشد .